Redford: “We hadden niet veel, maar we hadden verhalen.”

De afgelopen jaren heb ik de focus van mijn website verlegd van een non-fictieblog over Rome naar het wel en wee van een fictieschrijfster in de dop. In dat kader wil ik graag met jullie delen wat Robert Redford, de één maand geleden overleden verhalenverteller en -uitbeelder bij uitstek, voor mij betekend heeft.

Dit is het verhaal van een 15-jarig meisje dat verliefd werd: ze viel in katzwijm voor de onbereikbare Hubbell in The way we were. Haar vriendinnen lachten om de crush voor die ‘ouwe vent’ en zelf kon zij dan ook vooral met haar moeder en met die van haar leeftijdgenoten de liefde voor een van de meest charismatische acteurs van Hollywood delen. Maar dat maakte die liefde er niet minder om: ze plakte alle foto’s en krantenartikelen die ze kon vinden in albums, nam zijn films op videoband op en speurde naar ontbrekende films om de huiscollectie Redford-films compleet te maken (wat haar overigens niet gelukt is, want alle VHS-banden zijn onleesbaar geworden en sommige films zijn niet op dvd te vinden).

Smoking of spijkerbroek

Natuurlijk, dat meisje was ik, dus toen ik hoorde dat Robert Redford was overleden hield ik het niet droog. Ik had op 18 augustus zijn 89e verjaardag nog gevierd met het kijken naar Havana, dus ik wist heel goed hoe oud hij was en dat dit nieuws niet al te lang meer op zich zou kunnen laten wachten. Maar opeens was het dan zover, opeens bleven we achter zonder Robert Redford. Het idee dat Redford aan de andere kant van de wereld zat te broeden op weer een maatschappelijk verantwoorde film waarin hij in zijn lievelingskleren (smoking, coltrui of blokblouse met spijkerbroek) zelf ook het toneel zou betreden, vond ik een fijne gedachte.

Double take

Voortaan krijgt het kijken naar Redfords films een andere lading. De films, die zich vaak in een bepaalde historische periode afspelen, zijn op zichzelf tot historische documenten verworden van de man met het perfecte gezicht die zijn rollen secuur en volgens een bepaald patroon leek uit te zoeken. De man die uitblonk in de double take (de blik vluchtelings ergens over laten glijden en kort daarna datzelfde punt beter bekijken), de man die zo hield van het spelen van de goede boef, de paardenliefhebber, de realistische idealist en de onafhankelijke hartenbreker.

Goed en kwaad

Mijn zus vroeg me de dag na de dood van dit filmicoon waarom Redford zo belangrijk voor mij was en ik ben gaan nadenken over die vraag. Het heeft om te beginnen te maken met de fase waarin ik hem leerde kennen, midden in de puberteit, een tijd waarin je erachter komt wat je leuk vindt, wie je leuk vindt, wat je belangrijk vindt. De personages die Redford speelt hebben altijd een goede politiek- of milieubewuste boodschap voor de kijker en leerden mij wat juist was en wat niet. Daarnaast voedde Redford mijn passie voor de magie van Hollywood in het algemeen, die dusdanige proporties aannam dat ik in mijn studententijd makkelijk drie films op één dag keek en zelfs overwoog om Film- en Televisiewetenschappen te gaan studeren.

“We didn’t have much, but we had story.”

Redford vertelde eens hoezeer hij hield van het verhaaltje voor het slapengaan: “Toen ik jong was, hadden we niet veel. Maar we hadden verhalen.” En het vertellen en laten vertellen van verhalen heeft hij tot zijn missie gemaakt. Het Sundance Film Festival dat Redford oprichtte is inmiddels het meest toonaangevende festival voor onafhankelijke filmmakers wereldwijd en tot zijn dood woonde Redford, die zich naast acteur al tientallen jaren regisseur mocht noemen, op het landgoed eromheen.

Hommage

Meneer Redford, het meisje is inmiddels 28 jaar ouder. U weet niet hoe vaak zij in haar hoofd het gesprek heeft gevoerd dat ze zou voeren met u, mocht ze u ooit ergens tegenkomen. Helaas is ze niet dichterbij gekomen dan toen ze in 1999 in Santa Monica op de draaimolen uit The Sting is geklommen. Met het liedje uit haar lievelingsfilm (te horen via deze link) brengt ze een kleine hommage aan haar held, maar een afscheid is het niet: met uw films blijft u er voor altijd bij.

En jou, beste lezer, bied ik graag mijn persoonlijke Top 10 Films met Robert Redford aan: staat jouw lievelingsfilm erbij?

10. 𝐓𝐡𝐢𝐬 𝐏𝐫𝐨𝐩𝐞𝐫𝐭𝐲 𝐢𝐬 𝐂𝐨𝐧𝐝𝐞𝐦𝐧𝐞𝐝
Owen Legate zet de ambitieuze Alva (Natalie Wood, bekend van West Side Story) in vuur en vlam in een afgelegen dorp langs de spoorlijn.

9. 𝐓𝐡𝐞 𝐄𝐥𝐞𝐜𝐭𝐫𝐢𝐜 𝐇𝐨𝐫𝐬𝐞𝐦𝐚𝐧 
Een cowboy die betaald wordt om ritjes te maken op een sierpaard ontvoert het paard en journalist Jane Fonda gaat naar ze op zoek.

8. 𝐁𝐫𝐮𝐛𝐚𝐤𝐞𝐫 
Gevangenisdirecteur Henry Brubaker gaat undercover in zijn eigen gevangenis en probeert de misstanden die hij tegenkomt recht te zetten.

7. 𝐇𝐚𝐯𝐚𝐧𝐚
Een politiek liefdesdrama in de schitterende omgeving van Cuba, vol colberts, pokerspelletjes, idealisme en prachtige close-ups van Roberta (Lena Olin) en Jack.

6. 𝐓𝐡𝐫𝐞𝐞 𝐃𝐚𝐲𝐬 𝐨𝐟 𝐭𝐡𝐞 𝐂𝐨𝐧𝐝𝐨𝐫
Joe’s collega’s worden afgeslacht en hij neemt op zijn vlucht voor de tegenstanders van vrije meningsuiting Kathy (Faye Dunaway) in vertrouwen.

5. 𝐔𝐩 𝐂𝐥𝐨𝐬𝐞 & 𝐏𝐞𝐫𝐬𝐨𝐧𝐚𝐥 
Tally (Michelle Pfeijffer) wordt hoteldebotel verliefd op haar baas in dit verhaal over journalistiek met sterke muziek van Céline Dion.

4. 𝐁𝐮𝐭𝐜𝐡 𝐂𝐚𝐬𝐬𝐢𝐝𝐲 𝐚𝐧𝐝 𝐭𝐡𝐞 𝐒𝐮𝐧𝐝𝐚𝐧𝐜𝐞 𝐊𝐢𝐝
Twee bandieten beroven banken en oogsten faam in het wilde westen. Maar wat is de prijs van de adrenalinekick van de sympathieke boeven?

3. 𝐁𝐚𝐫𝐞𝐟𝐨𝐨𝐭 𝐢𝐧 𝐭𝐡𝐞 𝐏𝐚𝐫𝐤
Paul en Corie (Jane Fonda) trekken hun nieuwe appartement in, maar verschillen in bijna alles van mening: een piepjonge Redford herhaalt zijn theaterrol met glans.

2. 𝐎𝐮𝐭 𝐨𝐟 𝐀𝐟𝐫𝐢𝐜𝐚
Vanaf het moment dat Denys van de trein stapte, was ik verkocht. Net als Karen (Meryl Streep), wier levensverhaal een tranentrekker met gouden soundtrack werd.

1. 𝐓𝐡𝐞 𝐒𝐭𝐢𝐧𝐠
Tommy Hooker is onweerstaanbaar als goede dief die samen met een andere knapperd de dood van een vriend wreekt bij een meedogenloze geldwolf.

Mijn naam is Tessa Vrijmoed en ik schrijf graag over dingen die me na aan het hart liggen. Ken je mijn roman Het lied van Marina al?